Cựu lãnh đạo độc tài Guatemala Rios Montt bị 80 năm tù về tội diệt chủng

Cựu lãnh đạo Guatemala, José Efrain Rios Montt, 86 tuổi, vào hôm qua, 10/05/2013, đã bị kết án tổng cộng 80 năm tù, 50 năm tù về tội diệt chủng và 30 năm vì tội ác chiến tranh. Ông là tổng thống Nam Mỹ đầu tiên bị kết án về tội diệt chủng. Các tổ chức bảo vệ nhân quyền hoan nghệnh vụ xét xử mà họ đánh giá nên được noi gương. Luật sư của ông Rios Montt đã chống án ngay.

Nhà độc tài Guatemala Rios Montt nhân phiên xử ngày 09/05/2013. REUTERS/Jorge Dan Lopez

Từ Mêhicô, thông tín viên RFI trong khu vực, Patrice Gouy tường thuật :

« Số 98 nhân chứng, trong đó có 16 phụ nữ từng là nạn nhân các vụ hãm hiếp tập thể và nhiều lần, đã thành công trong việc làm cho cựu lãnh đạo độc tài bị kết án về tội diệt chủng. Đây là một thắng lợi cho công lý, và cho cả đạo đức và nhân loại.

Phán quyết của bà thẩm phán Florès đã được nhiệt liệt hoan nghênh khi bà tuyên bố : « Điều khoản 376 của Luật hình sự quy định diệt chủng và dự kiến hình phạt từ 30 đến 50 tù. Trong khuôn khổ điều khoản này, chúng tôi đã quyết định áp dụng án tối đa 50 năm tù không ân giảm ».

Cựu tổng thống Rios Montt, nguyên là một viên tướng, bị tố cáo là đã ra lệnh sát hại 1771 thổ dân sắc tộc Ixit, vùng Quiché phiá bắc Guatemala, trong nhiệm kỳ tổng thống 1982-1983. Tuy ngắn ngủi nhưng đây là thời kỳ mà tội ác nhắm vào thổ dân diễn ra khốc liệt nhất trong cuộc nội chiến kéo dài 36 năm.

Bị bắt ngay trong buổi xét xử và đưa đến nhà tù, ông Rios Montt đã xem vụ kết án là « một màn diễn chính trị quốc tế » tác hại đến « tâm hồn và trái tim của người dân Guatemala ».

Bản án chưa phải là chung cuộc. Luật sư của ông Rios Montt đã kháng cáo ngay lập tức và chờ đợi quyết định của một toà án khác có thể hủy bỏ tội danh diệt chủng. Phải nói là phán quyết kết án tù nói trên, dù gây chia rẽ trong xã hội Guatemala, nhưng rất quan trọng để tái lập Nhà nước pháp quyền.

Tướng Rios Montt là tổng thống Guatemala đầu tiên bị kết án về tội diệt chủng. Cùng bị xét xử với ông còn có cựu lãnh đạo ngành tình báo, tướng José Mauricio Rodriguez. Cả hai bị đưa ra tòa từ ngày 19/03/2013 ».