Vào nội dung chính
Tạp chí xã hội

Nông trại đô thị : Paris và tham vọng « tự cung, tự cấp » rau quả

Đăng ngày:

« Nông nghiệp đô thị » không còn là khái niệm quá mới mẻ ở Paris. Thủ đô nước Pháp ngày càng có nhiều « nông dân thành phố », « nông trại đô thị ». Những nông dân đô thị, ấp ủ mong muốn góp phần sản xuất và đưa nông phẩm, chủ yếu là rau quả, tới tay người tiêu dùng ngay trong thành phố, tìm lại truyền thống « tự cung, tự cấp » rau quả như thời trước đây ở Paris.

Vườn rau sạch trong công viên Kellermann (Paris quận 13) có trồng rau thơm và thảo dược
Vườn rau sạch trong công viên Kellermann (Paris quận 13) có trồng rau thơm và thảo dược Tuấn Thảo / RFI
Quảng cáo

Không chỉ tạo điều kiện để người tiêu dùng mua trực tiếp, « tại nguồn », những loại rau và trái cây thật tươi, ngon ngay sau khi thu hoạch, những nông trại ở Paris còn góp phần khiến hệ sinh thái trở nên phong phú hơn và hạn chế biến đổi khí hậu.

Đã có thời Paris tự cung cấp nông phẩm nuôi sống cư dân. Hồi thế kỷ 18, ¾ diện tích thành phố được bao phủ bởi các vườn rau. Thế nhưng, với những biến chuyển xã hội, đến năm 1900, đa phần những khu vườn trồng rau để bán cho người dân đã biến mất. Và cho đến nay, chúng chỉ còn là kỷ niệm xa xưa của Paris.

Với mong muốn trở lại với truyền thống đó, đô trưởng Anne Hidalgo đã quyết định thúc đẩy nông nghiệp đô thị, với mục tiêu đến năm 2020, trong nội thành Paris, nơi « tấc đất, tấc vàng », các nông trại thành phố sẽ có tổng diện tích 30 ha. Diện tích này chỉ chiếm 0,3% tổng diện tích đất của Paris, nhưng chính quyền lạc quan hy vọng các nông trại đô thị sẽ cung cấp rau củ quả cho 10% cư dân thành phố.

Do trồng trọt ngay trong thành phố, không cần vận chuyển đi xa, các nông trại Paris có thể sử dụng các giống cây truyền thống có từ lâu năm tại địa phương. Đây là những giống được các nhà bảo tồn giống cây đánh giá cao vì có hương vị thơm ngon và giàu dinh dưỡng.

Nông dân kiểu mới

Để đáp ứng nhu cầu phát triển phương thức canh tác mới tại đô thị, ngày càng có nhiều người muốn trở thành nông dân kiểu mới. Điều này đã được anh Etienne Le Bideau, một chuyên gia về nông nghiệp đô thị giải thích trên đài France 24, ngày 04/10/2019 :

« Tôi tên là Etienne Le Bideau. Tôi là điều phối viên chương trình đào tạo « Nông nghiệp đô thị » ở trường Breuil. Trường có từ 150 năm nay. Vào thời đó, trường Breuil được thành lập nhằm đào tạo những người làm nghề trồng vườn cho thành phố Paris. Cách nay 4 năm, lần đầu tiên khóa học « Nông nghiệp đô thị » được tổ chức. Hiện nay, ngày càng có nhiều người dân quan tâm đến nông nghiệp đô thị. Năm ngoái, chúng tôi chỉ có 24 suất học nhưng có tới 130 người đăng ký. Một trong những đặc thù của nông nghiệp đô thị là nó diễn ra tại những nơi có điều kiện hạn chế, do có nhiều điều gò bó ràng buộc. Chúng ta sẽ có một số hạn chế đặc biệt, chẳng hạn phải trồng cây trên cao, theo diện tích tính theo chiều thẳng đứng, trên bề mặt các bức tường, hoặc trồng cây trên mặt đất nhưng ở những chỗ có rất ít ánh sáng. Chúng ta sẽ phải trồng cây trong những không gian bị ô nhiễm.

Nông nghiệp đô thị không nhằm nuôi sống cả thành phố. Trong bất kể hoàn cảnh nào thì nông nghiệp đô thị cũng không phải để cung ứng cho toàn bộ thành phố. Cần phải chú ý đến điều này. Chúng ta sẽ không thể có chỗ cho hàng ngàn người làm nông nghiệp đô thị trong các thành phố. Nhưng tôi nghĩ rằng trong tương lai có thể sẽ có nhiều cơ hội phát triển tốt cho nghề này, bởi vì đây sẽ là những vai trò mới trong thành phố. Những người nông dân đô thị sẽ đáp ứng những mong đợi cả về mặt xã hội và môi trường ».

Anh Nicolas Torossian là một trong những nông dân đô thị như vậy. Nông trại của anh nằm bên trong một container. Trên đài France 24, anh tự hào giải thích : « Tôi tên là Nicolas Torossian. Tôi làm nghề nông, tôi chăm sóc trang trại trồng dâu tây. Đây là văn phòng của tôi. Đây là nơi tôi làm việc. Đây là không gian làm việc mở của tôi. Quý vị thấy có chú ong đất rất đẹp trong này. Trồng dâu trong một container như thế này cho thu hoạch 7 tấn dâu/năm, bất kể vào mùa nào, tương đương với sản lượng dâu trồng trên 4.000m2 đất nông nghiệp.

Doanh nghiệp Agripolis của chúng tôi trồng dâu ở đây, theo chiều thẳng đứng. Quý vị thấy đấy, có những cột nhỏ dọc trên đó chúng tôi trồng cây dâu. Tất cả đều theo chu trình khép kín : có một thùng dẫn nước và các chất dinh dưỡng vào bên trong các cột này, rễ cây được tưới nước theo kiểu phun sương, trong các cột không có đất. Trồng trọt theo kiểu này chủ yếu cho phép chúng ta tránh phải vận chuyển trên quãng đường trung bình 1.500 km khi nhập dâu từ nước ngoài. Chúng tôi có thể trồng và thu hoạch những trái dâu ngon tuyệt vời, chỉ cách nơi cung cấp cho người tiêu dùng khoảng 5 phút.

Chúng tôi hiện giờ vẫn chưa tính được cách trồng trọt này thải ra bao nhiêu khí gây hiệu ứng nhà kính. Chúng tôi đang tiến hành đo lường. Điều thú vị trong nghề này là chúng tôi theo sát được cả quá trình từ khi trồng dâu cho đến khi trái dâu đến tay người tiêu dùng. Mỗi nông dân như chúng tôi có một khu trồng trọt riêng và chăm chút khu vườn trồng dâu như ngôi nhà nhỏ của chúng tôi, chăm chút những trái dâu như như chăm con nhỏ ».

Nông trại trên nóc nhà lớn nhất thế giới

Trong bối cảnh Paris có mật độ dân cư dày đặc bậc nhất châu Âu và thế giới, đất đai trong thành phố ngày càng bị ô nhiễm, nhiều khu vực đất không còn phù hợp để trồng trọt, thì việc triển khai các nông trại trên mặt đất với phương trức canh tác trên bề rộng theo kiểu truyền thống đôi khi là không hiệu quả. Trong bối cảnh đó, nông trại trên nóc nhà, với phương thức trồng trọt thành nhiều tầng, theo chiều thẳng đứng, là giải pháp khả thi.

Một số nghiên cứu thực nghiệm cũng chỉ ra rằng tại các đô thị, mức độ ô nhiễm môi trường trên cao giảm hơn so với phía dưới sát mặt đất, nhờ thế, chất lượng nông phẩm từ các trang trại trên nóc nhà cũng được cải thiện hơn.

Theo dự kiến, nông trại trên nóc tòa nhà số 6 của Parc des Expositions, Trung tâm triển lãm Paris, ở quận 15, cửa ngõ Versailles sẽ khai trương vào mùa xuân năm 2020. Với diện tích 14.000m2, đây sẽ là « nông trại trên nóc nhà » lớn nhất thế giới. Trong khuôn khổ chương trình hiện đại hóa Trung tâm triển lãm Paris, hồi năm 2015, cơ quan quản lý Viparis, trực thuộc Phòng Thương Mại và Công Nghiệp vùng Ile-de-France, khởi động dự án đầy tham vọng đưa nông trại trên nóc nhà lớn nhất thế giới trong tương lai thành hình mẫu thế giới về phương thức sản xuất có trách nhiệm. Đối tác của Viparis là hai công ty chuyên về nông nghiệp đô thị - Agripolis và Cultures en Ville.

Khi đi vào hoạt động, nông trại này sẽ cung cấp rau và trái cây cho dân cư khu vực phía tây nam thủ đô Paris và nhiều thành phố lân cận, nông phẩm hoặc được phân phối trực tiếp đến tay người tiêu dùng, hoặc qua trung gian là các chủ vườn, cửa hàng, khách sạn, căng-tin … Agripolis khẳng định sẽ không dùng thuốc trừ sâu diệt cỏ hay bất kỳ hóa chất nào. Hơn 30 loài cây ăn quả và rau được trồng trong 20 khu vườn, quanh năm, suốt tháng theo kiểu « mùa nào, thức nấy ». Khách hàng sẽ tránh phải mua nông sản trái mùa, vừa không tươi ngon, vừa đắt đỏ.

Trên đài France 24, ngày 04/10/2019, ông Pascal Hardy, người sáng lập và cũng là giám đốc của công ty Agripolis giới thiệu : « Tôi là người sáng lập Agripolis, công ty hiện đang phát triển các trang trại đô thị tại Paris và ở nhiều thành phố khác. Chúng tôi đang triển khai một trang trại lớn ở Porte de Versailles (cửa ngõ Paris). Nông trại rộng 14.000m2. Quý vị thấy đó, đây sẽ là trang trại đô thị trên nóc nhà lớn nhất thế giới. Chúng tôi sẽ cho trồng khoảng 30 loài cây ăn quả và rau trên những cái cột và với những hệ thống tưới nước mà quý vị có thể nhìn thấy ở đây, xung quanh chỗ quý vị đứng. Về sản lượng thu hoạch thì vào mùa cao điểm chúng tôi sẽ thu được khoảng 1 tấn rau và trái cây mỗi ngày. Như thế là rất nhiều !

Cuộc đời tôi là một câu chuyện về sức bền chịu đựng. Tôi đã bị tai nạn và giờ phải ngồi xe lăn. Tôi liên hệ chuyện cá nhân tôi với các trang trại đô thị. Chúng tôi tạo sức bền về môi trường, xã hội và kinh tế cho các thành phố. Kể từ khi đô thị bị tác động, nhất là do biến đổi khí hậu thì các thành phố phải xây dựng những lối sống theo kiểu khác, và việc ngưng vận chuyển thực phẩm từ nơi xa, tạo những khu trồng cây tươi xanh mát, phủ xanh thành phố … chính là xây dựng tính bền chịu đựng cho thành phố. Tôi nghĩ rằng thành phố đã sẵn sàng để làm điều này. Nhu cầu đã có và chúng tôi là những người nông dân kiểu mới tại Pháp. »

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế

Xem các tập khác
Không tìm thấy trang

Nội dung bạn đang cố truy cập không tồn tại hoặc không còn khả dụng.