Năm 2018 sắp kết thúc là một năm chông gai đối với tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Cơn bão « Gilets Jaunes » là sự kiện tạo ấn tượng nhất trong năm. Chủ nhân Điện Elysée phải đối đầu với « Áo vàng » một phong trào đấu tranh xã hội chưa từng thấy từ năm 1968, đã kéo dài gần hai tháng.
Tiếp theo những tai tiếng thiên vị người thân, rồi bộ trưởng Môi Trường, bộ trưởng Nội Vụ từ chức, trong những tuần cuối năm, chủ nhân Điện Elysée phải đối đầu với « Áo Vàng » một phong trào xuống đường đòi bình đẳng xã hội, cải thiện đời sống. Sau 7 tuần biểu dương lực lượng, một bộ phận chuẩn bị con đường đấu tranh chính trị trong khi thành phần cực đoan nhất tiếp tục hành động đập phá, khiêu khích, tấn công cảnh sát.
Kết quả thăm dò ý kiến của IFOP xác nhận « Gilets Jaunes » và « sức mua » của dân là hai mối ưu tư lớn nhất của công luận với tỉ lệ 38% và 57%. Ngay thành tích « Vô địch bóng đá thế giới 2018 » cũng chỉ có 14% người được hỏi ý kiến còn nhớ. Cơn bão Gilets Jaunes đã cuốn trôi tất cả. Những người chủ xướng không giấu ước mơ làm lại cuộc cách mạng 1968, cách nay 50 năm, đã làm thay đổi bộ mặt nước Pháp bảo thủ.
Trên thực tế, tình hình kinh tế và xã hội nước Pháp năm 1968 khác xa tình hình hiện nay. Tướng De Gaulle chỉ đối đầu với sinh viên. Trong biến động 2018, chính phủ đụng phải một phong trào tự phát và không có lãnh đạo, không có người đối thoại. Cuộc đấu tranh lại phản ánh yêu sách của nhiều tầng lớp dân chúng, của mọi ngành nghề . Đó là bài toán nát óc của tổng thống Macron.
Trong khuôn khổ tại chí Tiêu Điểm tuần này,Giáo sư Nguyễn Dư, một nhân chứng của « hai thời kỳ » sẽ phân tích ý nghĩa của hai phong trào xã hội cách nhau 50 năm.
GS Nguyễn Dư : Có nhiều người so sánh cuộc biến động tại nước Pháp năm 1968 với lại năm nay 2018. Tuy nhiên nếu chúng ta nhìn vào nội dung hai cuộc đấu tranh thì nó có vài điểm khác nhau.
Trước hết, cái thời 1968, nước Pháp do tướng De Gaulle, một người rất được tín nhiệm lãnh đạo, nhưng bất ngờ là sinh viên nổi lên đòi tự do. Thời điểm năm 1968, kinh tế nước Pháp rất là mạnh, công ăn việc làm đầy đủ lắm. Lao động thiếu nên phải nhập cảng lao động từ các nước Bắc Phi. Thành ra công ăn việc làm rất dễ, dễ lắm. Sinh viên tốt nghiệp là được chọn chỗ làm.
Thế nhưng tuổi trẻ cảm thấy là mọi người đều làm việc đắc lực thì thiếu tự do cho nên họ đứng lên đòi tự do, đòi được quyền tham dự vào cuộc sống hằng ngày….Còn biến động năm nay 2018 là chuyện « tức nước vỡ bờ »…
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký