Paris kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Jerome Robbins
Trong làng nhạc kịch, West Side Story từng đánh dấu sự hợp tác giữa hai tài năng lớn : Leonard Bernstein sáng tác nhạc, Jerome Robbins biên đạo múa. Nếu còn sống, năm nay cả hai nghệ sĩ này đều tròn 100 tuổi do họ cùng ra đời vào năm 1918. Sau Leonard Bernstein, nay đến phiên Jerome Robbins được vinh danh nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Tại Pháp, đoàn múa ballet của nhà hát Opéra Paris tham gia vào chương trình kỷ niệm qua việc đưa một số tác phẩm lớn của Jerome Robbins (1918-1998) vào lịch biểu diễn từ đây cho tới 14/11/2018, một cách để nhắc nhở các giai đoạn quan trọng trong sự nghiệp của nhà biên đạo múa người Mỹ.
Sinh trưởng tại Manhattan, New York, Jerome Robbins từng là học trò của nhà biên đạo múa của George Balanchine. Ông khởi nghiệp với những vai diễn đầu tiên trong các vở múa ‘‘cổ điển’’ đầu những năm 1940, sau đó ông gia nhập đoàn múa New York City Ballet, rồi sau đó lên nắm giữ chức vụ giám đốc nghệ thuật. Jerome Robbins trở nên nổi tiếng nhờ cái tài biên đạo múa các vở nhạc kịch, dành riêng cho sân khấu Broadway của Mỹ.
Trong gần nửa thế kỷ sự nghiệp, Jerome Robbins đã sáng tác hay dàn những tác phẩm kinh điển chủ yếu là nhạc kịch chẳng hạn như The King and I (1951), West Side Story (1957), Funny Girl (1964), Dances at a Gathering (1969). Kể từ đầu những năm 1970 trở đi, ông tập trung sáng tác các vở múa ballet hiện đại phóng tác theo các bản giao hưởng cổ điển hay là các tổ khúc nhạc đương đại, tiêu biểu qua các vở múa như The Goldberg Variations (1971) dựa trên các khúc biến tấu của Johann Sebastian Bach hay vở múa ballet Glass Pieces (1983) dựa trên các bản nguyên tác nhạc đương đại của tác giả Philip Glass.
Sở dĩ nhà hát Opéra Paris (Palais Garnier) tôn vinh tài nghệ của Jerome Robbins là vì nhà biên đạo múa này đã lập một mối quan hệ gắn bó mật thiết với đoàn múa ballet của Pháp. Lúc còn sống, Jerome Robbins từng tuyên bố rằng : đoàn múa của nhà hát Opéra Paris là gia đình thứ hai của ông, sau đoàn múa New York City Ballet. Vào cuối những năm 1980, Jerome Robins từng được mời hợp tác với nhà hát Opéra Paris, vào thời ông Rudolf Nureev làm giám đốc đoàn múa. Mục tiêu thời bấy giờ là mở rộng tầm nhìn của giới chuyên hoạt động trong ngành ballet cổ điển, khi đưa vào trong chương trình giảng dạy và biểu diễn các vở múa thiên về nhạc kịch (Jerome Robins) hay là các tác phẩm đậm chất baroque (William Forsythe) hay các khúc ballet thuộc trường phái tối thiểu (Lucinda Childs) …..
Chính trong giai đoạn hợp tác này, nhà biên đạo múa người Mỹ Jerome Robins đã dựng nhiều vở múa quan trọng như ‘‘Afternoon of a Faun’’ Giấc nghỉ trưa của thần Điền dã (nhạc của Claude Debussy 1894), ‘‘En sol’’ (Trên sàn gỗ) sáng tác với Ghislaine Thesmar evàMickael Denard, ngoài ra còn có các vở múa ‘‘In the Night’’ (các tổ khúc dương cầm của Chopin), In G Major dựa theo Bản concerto trên điệu sol trưởng của Maurice Ravel, và nhất là ‘‘‘Suite of Dances’’, tổ khúc gồm các điệu múa solo sáng tác riêng cho ngôi sao Baryshnikov .….. Tính tổng cộng, nhà hát Opéra Paris đã đưa 15 tác phẩm của Jerome Robbins vào bộ vựng tập của đoàn múa ballet, trong đó có tác phẩm quan trọng ‘‘Fancy Free’’.
Từ đây cho tới giữa tháng 11, vở múa này sẽ được diễn tại nhà hát Opéra Garnier và đồng thời được chiếu trực tiếp tại nhiều rạp xinê vào ngày 08/11/2018. Vở nhạc kịch Fancy Free (1946) đánh dấu sự hợp tác lần đầu tiên giữa Jerome Robins với Leonard Bernstein, 10 năm trước khi hai nghệ sĩ này chinh phục toàn thế giới với "West Side Story", ban đầu là một vở nhạc kịch (1957) và sau đó được dựng thành phim trên màn ảnh lớn (Jerome Robbins đồng thực hiện với đạo diễn Robert Wise).
Vở múa "Fancy Free" đã gặt hái nhiều thành công trên sân khấu, kể lại câu chuyện của ba thủy thủ trong 24 giờ nghĩ phép lạc vào ‘‘ma trận’’ của New York, thành phố với muôn vàn cám dỗ. Được chuyển thể thành nhạc kịch rồi sau đó được dựng lại trên màn ảnh lớn trong bộ phim mang tựa đề "On the Town", tác phẩm này, ngoài cặp bài trùng Berstein-Robbins, còn đánh dấu sự hội ngộ giữa hai tài năng lớn khác trên màn bạc giữa một bên là Giọng ca vàng Frank Sinatra và một bên là ông hoàng Gene Kelly, còn được mệnh danh là người đi thiết hài trên gió.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký