Vào nội dung chính
PHÁP - ALGERI

Macron : Pháp có trách nhiệm trong vụ Maurice Audin « mất tích » năm 1957

Một quyết định được xem là lịch sử. Tổng thống Emmanuel Macron, ngày 13/09/2018, nhìn nhận trách nhiệm của nước Pháp đằng sau cái chết bí ẩn của Maurice Audin năm 1957.

Nhà toán học Maurice Audin đầu những năm 1950.
Nhà toán học Maurice Audin đầu những năm 1950. STF / AFP
Quảng cáo

Theo luận điểm chính thức trong hơn 60 năm qua, giảng viên toán đại học Alger, đảng viên đảng Cộng Sản Algeri, bị tình nghi hoạt động cho Mặt Trận Giải Phóng Algéri, « đào tẩu mất tích ». Hôm qua, đích thân tổng thống Pháp đến tận tư gia của người góa phụ, nhìn nhận trách nhiệm của Nhà nước và xin lỗi.

Maurice Audin bị bắt vào tháng 6/1957, sau vụ sòng bạc Casino ở thủ đô Alger bị đặt bom làm 9 người chết và 92 người bị thương. Ông Maurice Audin bị tình nghi giúp đỡ chiến binh Mặt Trận Giải Phóng, vào lúc đó bị xem là « khủng bố ».

Trong sáu tháng đầu năm 1957, toàn quyền Robert Lacoste, tuy là một chính trị gia thuộc cánh tả, cho phép lực lượng viễn chinh, do tướng Jacques Massu chỉ huy, toàn quyền hành động và sử dụng biện pháp tra tấn đối với những người Algeri theo phong trào nổi dậy lẫn người Pháp ủng hộ thuộc địa Bắc Phi độc lập.

Nhà toán học trẻ tuổi biệt tăm, không bao giờ trở về. Chính quyền thuộc địa thời đó cho rằng nghi can « đào thoát, chạy theo kháng chiến ». Nhưng lối giải thích này không thuyết phục được gia đình nạn nhân cùng với giới sử gia Pháp.

Năm 1958, sử gia Pierre Vidal-Naquet công bố công trình điều tra với kết luận Maurice Audin bị lính Pháp ám sát. Phải chờ đến năm 2013 sự thật mới được phơi bày : vào lúc hấp hối, tướng Paul Aussaresses, cánh tay mặt của tướng Massu trong trận Alger trong sáu tháng đầu năm 1957, thổ lộ với nhà báo Jean-Charles Deniau, có ghi âm, « Audin bị chúng tôi giết bằng dao găm để đánh lừa dư luận là do người Ả Rập ra tay ».

Tổng thống François Hollande, tiền nhiệm của Emmanuel Macron, nhân ngày trao giải thưởng toán học Maurice Audin 18/06/2014, tuyên bố : « Audin chết trong lúc bị giam giữ ».

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế

Chia sẻ :
Không tìm thấy trang

Nội dung bạn đang cố truy cập không tồn tại hoặc không còn khả dụng.