Vào nội dung chính
PHÁP - VĂN HOÁ

Pháp : Nữ hoàng phong cầm Yvette Horner qua đời

70 năm sự nghiệp, 150 album ghi âm trong phòng thâu, 30 triệu đĩa hát bán trên thế giới. Không phải ngẫu nhiên mà Yvette Horner được người Pháp mệnh danh là ‘‘nữ hoàng phong cầm’’. Bà vừa từ trần hôm 11/06/2018 tại Courbevoie, ngoại ô Paris, hưởng thọ 95 tuổi.

Yvette Horner là phụ nữ đầu tiên đoạt Cúp vô địch phong cầm thế giới
Yvette Horner là phụ nữ đầu tiên đoạt Cúp vô địch phong cầm thế giới GEORGES BENDRIHEM / AFP
Quảng cáo

Sinh trưởng tại thành phố Tarbes (miền Tây Nam nước Pháp), Yvette Horner (1922-2018) học đàn dương cầm từ khi còn nhỏ. Bà đoạt giải nhất piano nhạc viện thành phố năm lên 10 và chỉ thích đánh các bản concerto của Mozart, Bach, Liszt. Nhưng thân mẫu của Yvette Horner lại bắt con gái học thêm đàn xếp, vốn là nhạc khí thông dụng nhất tại Pháp trong những năm 1930-1940, và dòng nhạc phong cầm rất thịnh hành trong các đêm khiêu vũ ngoài trời.

Theo bà mẹ của Yvette Horner, đàn ông chơi phong cầm thì nhiều không kể, nhưng phụ nữ đánh đàn xếp (accordéon /accordion) lại chẳng có bao nhiêu. Nhờ sự chọn lựa này mà sau đó, Yvette Horner lên ngôi nữ hoàng để rồi ngự trị trong vòng nửa thế kỷ. Cách đây đúng 70 năm (1948), Yvette Horner là phụ nữ đầu tiên đoạt Cúp vô địch phong cầm thế giới. Hai năm sau bà đoạt hai liên tục hai giải thưởng lớn : Giải quốc tế phong cầm tổ chức ở Paris và Giải thưởng của Viện âm nhạc Charles-Cros.

Tên tuổi của Yvette Horner lên như diều gặp gió, gương mặt của bà càng trở nên quen thuộc với công chúng Pháp nhờ các giải Tour de France. Lúc sinh tiền, bà đã tham gia 12 lần Vòng đua nước Pháp, khán giả Pháp khám phá qua màn ảnh truyền hình hình ảnh của một Yvette Horner tóc hung đứng trên xe mui trần, đầu đội nón sombrero, tay cầm đàn xếp chơi liên tục trong 7 tiếng đồng hồ. Sức chịu đựng dẻo dai này là do nhiều năm luyện tập và kinh nghiệm sàn diễn khi phải điều khiển chương trình âm nhạc trong các đêm khiêu vũ bình dân (bal musette).

Cùng với André Verchuren, Yvette Horner là gương mặt nổi tiếng nhất trong thể loại đàn xếp. Theo nhà biên đạo múa trứ danh Maurice Béjart, Yvette Horner là dấu gạch nối giữa hai dòng nhạc hàn lâm và phổ thông. Bà có thể đánh một bản nhạc valse đơn thuần theo điệu nhảy cặp, nhưng nhờ được đào tạo bài bản qua trường lớp từ thuở thiếu thời, bà có thể chơi nhạc cổ điển với nhạc sĩ Samson François hay hợp tác với Maurice Béjart trong vở múa Kẹp Hạt Dẻ. Bà cũng biết biến tấu tài tình theo nhạc jazz qua các bản song tấu với tay kèn Jac Berrocal hay Charlie McCoy chuyên về kèn hạc (harmonica).

Vào cuối những năm 1980, vào lúc mà các nghệ sĩ giải nghệ ở lứa tuổi 70, Yvette Horner lại bắt đầu giai đoạn thứ nhì của sự nghiệp. Bà xuất hiện trong các chương trình hoành tráng với lối dàn dựng công phu : nhân lễ Quốc Khánh kỷ niệm 200 năm Cách mạng Pháp, bà được mời biểu diễn với dàn nhạc giao hưởng quốc gia trheo sự điều khiển của Quincy Jones. Bà xuất hiện trong lễ khai mạc các đợt biểu diễn thời trang Paris, trong các bộ y phục của nhà thiết kế Jean Paul Gaultier.

Album cuối cùng mà Yvette Horner ghi âm trong phòng thâu là vào năm 2012, năm bà ăn mừng sinh nhật 90 tuổi. Do tuổi già sức yếu, bà giải nghệ sau album này và sống an nhàn để tận hưởng những ngày tháng cuối đời. Mỗi lần được hỏi bà yêu quý gì nhất trên đời, bà vẫn luôn trả lời bà gắn bó với tiếng đàn phong cầm : bởi vì hơi gió của bộ đàn xếp chính là hơi thở của con tim.

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế

Chia sẻ :
Không tìm thấy trang

Nội dung bạn đang cố truy cập không tồn tại hoặc không còn khả dụng.