Pháp đòi dừng đàm phán về hiệp ước tự do mậu dịch xuyên Đại Tây Dương

Khả năng đạt được thỏa thuận về TTIP (tức TAFTA, Hiệp định tự do mậu dịch xuyên Đại Tây Dương) ngày càng xa dần : hôm nay 30/08/2016 Pháp loan báo sẽ yêu cầu Ủy ban Châu Âu « ngưng » thương lượng về dự án quy mô giữa Liên hiệp Châu Âu (EU) và Hoa Kỳ. Paris cho rằng hiệp định dành nhiều thuận lợi cho phía Mỹ, và muốn bắt đầu lại « trên cơ sở đúng đắn ».

" TTIP- Game over", dòng chữ dán trên tường trụ sở Ủy Ban Châu Âu tại Bruxelles (Bỉ), nhân cuộc biểu tình chống Hiệp định tự do mậu dịch xuyên Đại Tây Dương (TTIP) ngày 12/07/2016. JOHN THYS / AFP

Tổng thống Pháp François Hollande hôm nay khẳng định Pháp không muốn « nuôi ảo tưởng » về một hiệp định « trước cuối năm nay », và « vào cuối nhiệm kỳ » của ông Barack Obama.

Trước đó quốc vụ khanh phụ trách ngoại thương Pháp, Matthias Fekl nhận định việc thương thảo do Ủy ban Châu Âu thay mặt 27 nước thành viên tiến hành, đang mất cân bằng với phần lợi nghiêng về Hoa Kỳ. Theo ông, « người Mỹ chẳng chịu cho đi gì cả, hay chỉ nhỏ giọt », vì vậy « cần phải ngưng ngay thương lượng để tiến hành lại trên cơ sở đúng đắn ».

Pháp sẽ bày tỏ quan điểm này trong tháng Chín, nhân cuộc họp giữa các bộ trưởng ngoại thương tại Bratislava. Ông Fekl không nói rõ sẽ tái thương lượng theo những điều kiện nào, cũng như không xác định thời điểm.

Tuy vậy ủy viên Châu Âu phụ trách thương mại, bà Cecilia Malmström khẳng định thương lượng giữa Châu Âu và Hoa Kỳ về hiệp định tự do mậu dịch xuyên Đại Tây Dương « không phải đã thất bại ».

Tổng thống Mỹ Barack Obama hy vọng sẽ ký kết chính thức TTIP trước khi chấm dứt nhiệm kỳ, nhưng mọi sự cho thấy hồ sơ này sẽ do người kế nhiệm của ông giải quyết khi bước vào Nhà Trắng năm 2017. Hai ứng cử viên tổng thống Hillary Clinton và Donald Trump đều đã chỉ trích TTIP.

Được đàm phán bí mật từ giữa năm 2013 giữa chính phủ Mỹ và Ủy ban Châu Âu, hiệp định TTIP nhắm đến việc bãi bỏ các hàng rào thương mại và các quy định giữa hai bên bờ Đại Tây Dương để thành lập một khu vực tự do mậu dịch quy mô.

Nhưng từ nhiều tháng qua việc thương lượng bị dậm chân tại chỗ, nhất là do chỉ trích từ các tổ chức phi chính phủ chống toàn cầu hóa và bảo vệ môi trường, cũng như ngay trong các chính phủ châu Âu.