Phóng sự : Không khí mua sắm tại các chợ Noel Paris

Paris, trời chưa đổ tuyết. Mùa đông dường như còn nằm yên trong giấc ngủ muộn màng. Chỉ có những ngày mưa ẩm ướt muôn hạt, gió lạnh đầu đông mới thấm buốt thấu xương. Vào những ngày nắng đẹp, không khí khô ráo miền ôn đới như thể nhúm lên trong lòng một chút hơi ấm. Đây là thời điểm lý tưởng để cho dân Paris rủ nhau đi mua sắm quà Noel.

Ngôi chợ Giáng Sinh nằm ở phố Trocadéro, Paris (DR)

Người dân Paris ít khi nào ý thức được rằng họ sống trong một thủ đô đẹp cỡ hàng đầu thế giới. Riêng trong những ngày lễ cuối năm nay, thủ đô Pháp tổ chức trên dưới 20 ngôi chợ Noel. Khách hàng chỉ sợ túi tiền không đủ, chứ còn đối với dân ghiền shopping, thì tha hồ mà đi mua sắm.

Các gian hàng giống như những căn nhà gỗ sơn trắng, với lối trang trí bắt mắt, với cách sắp đặt gọn gàng tạo ra những lối đi bao bọc bởi những chuỗi bạc lung linh ánh hồng quang. Các phiên chợ cỡ nhỏ với khoảng 50 gian hàng được gọi là Village de Noel (Ngôi làng Giáng Sinh). Còn cỡ lớn hơn, từ 100 gian hàng trở lên thì mới được gọi là Marché de Noel (Chợ Giáng sinh) theo đúng nghĩa của nó.

Nếu bạn mê du lịch ngắm cảnh, thích chụp ảnh để khoe với bạn bè trên Fây Bút (Facebook) thì bạn nên ghé Ngôi làng Noel nằm tại quảng trường gần nhà thờ Abbesses. Khung cảnh thường ngày của Montmartre đã rất nên thơ nhìn từ đỉnh đồi, vào đúng mùa này lại càng hữu tình quá đỗi. Nhìn từ xa, các góc phố như đang say sưa chìm đắm trong những chùm ánh sáng long lanh, lăn tăn vàng óng như ly rượu champagne đang sủi bọt.

Bạn là một du khách ghiền nghệ thuật thuật ẩm thực của người Pháp, vậy thì bạn hãy ghé qua chợ Noel gần Nhà ga miền Đông (Gare de l’Est). Tại chỗ, có bày bán rất nhiều đặc sản địa phương : Các loại bánh mứt, phô mai, thịt nguội, dưa cải ngâm rượu trắng đến từ vùng Alsace. Vào mùa Noel, người Pháp có truyền thống uống rượu hâm nóng (vin chaud). Nhưng dường như chỉ có các gian hàng Noel ở nơi đây mới pha chế loại vin chaud đúng gu đúng điệu. Ngoài hương quế và hoa cam, chỉ có người dân vùng Alsace mới pha thêm rượu nóng với một chút đinh hương, đậu khấu (muscade) và mùi gừng.

Quy mô hơn nữa có Chợ Noel ở khu vực La Défense. Tính tổng cộng có đến 350 gian hàng khác nhau bày bán đủ kiểu sản phẩm dành cho mọi túi tiền. Các mặt hàng ở đây có thể được chia thành 3 loại : Trước hết là các sản phẩm dành để tặng cho nhau, từ các món đồ chơi, điện thoại, đồng hồ, cho đến các sản phẩm dành để ăn mặc như áo quần, giầy da, khăn choàng, xách tay, phụ kiện thời trang cũng như hàng thủ công mỹ nghệ. Kế đến có các loại sản phẩm dành để trang trí nhà cửa mùa Noel hay để thiết kế nội thất, đó chủ yếu là những món đồ dùng ở trong nhà nhiều hơn là làm quà tặng.

Cuối cùng là những gian hàng chuyên bán các món ăn trên bàn tiệc ngày Noel, từ các loại gan ngỗng béo (foie gras) của miền Tây Nam, các món thịt nguội, thịt khô ướp muối của đảo Corse, các loại bánh mứt miền Provence, kẹo mềm hạnh nhân (nougat) của vùng Montélimar. Đó là chưa kể đến các loại chocolat và những món ăn độc đáo như bánh ngọt nhân táo uớp rượu armagnac, các chai rượu pommeau của vùng Normandie, các loại bánh bích quy, kẹo nâu (caramel) pha với một chút muối vani của miền Bretagne. Có thể xem chợ Noel ở La Défense là một nước Pháp thu nhỏ với hàng loạt đặc sản địa phương.

Nhưng hoành tráng và lộng lẫy hơn cả vẫn là Chợ Noel nằm trên đại lộ Champs Élysées. Hoành tráng bởi vì năm nay có đến 170 gian hàng trải dài trên hơn một cây số. Lộng lẫy bởi vì khu chợ được lồng vào cái khung cảnh mê hồn của đại lộ đẹp nhất hành tinh. Ở đầu đại lộ phiá quảng trường Concorde, người ta dựng lên một chiếc bánh xe quay khổng lồ (La Grande Roue), còn ở cuối đường đứng hiên ngang đứng sừng sững Khải Hoàn Môn (Arc de Triomphe). Đường phố tấp nập khách bộ hành, khi trời trở lạnh, bạn có thể tìm đến các quán bán cà phê hay rượu nóng, hoặc là dừng chân nơi gian hàng bán trà của cô Isa. Cô cho biết là phải tìm đủ mọi cách để níu chân khách hàng :

Đại lộ Champs Élysées lúc nào cũng đông đảo người qua kẻ lại, có cả khách ngẫu nhiên qua đường và những người đến đây vào mùa này để mua sắm quà Noel. Để cầm chân khách hàng, gian hàng chúng tôi thường pha trà nóng để mời khách hàng dùng thử. Do có đến cả trăm loại trà khác nhau cho nên chúng tôi thường pha những loại trà hợp với khẩu vị của đa số thực khách. Thường thì khách hàng thích các loại trà xanh theo kiểu Nhật, đậm đà hơn thì có các loại trà ướp hương hoa quả, chẳng hạn như mùi cam xanh (bergamote) hay mùi trà ướp với trái anh đào.

Thời buổi khó khăn, khách đi mua hàng lại càng cân nhắc chọn lựa. Họ thường hay đi một vòng các gian hàng để xem giá, ước chừng món nào hợp với túi tiền của họ, rồi sau đó mới ghé chân trở lại với những quầy ưng ý nhất. Anh Xavier là chủ của một gian hàng bán đồ chơi, cho biết :

Gian hàng chúng tôi khá là may mắn vì các sản phẩm được bày bán thuộc vào những mặt hàng không thể thiếu trong mùa Noel. Các đồ chơi ở đây thường là những đồ chơi bằng gỗ, tuyệt đối không có gắn máy móc, không có linh kiện điện tử hay chạy bằng pin. Chúng tôi dựa vào các kiểu mẫu có từ những năm 1930 đến 1950 để tái tạo những loại sản phẩm vừa có thể được dùng như đồ chơi hay để làm vật dụng trang trí nội thất. Các em nhỏ đặc biệt thích các loại xe gỗ mà đặc điểm là tùy theo cách lắp ráp, hình dạng đồ chơi có thể biến đổi. Người lớn thì thích các loại bàn cờ, các kiểu tháp gỗ với nhiều mảnh xếp chồng lên nhau. Theo tôi là để có thể buôn bán thuận lợi, địa điểm gian hàng rất quan trọng, nhưng sản phẩm dễ ăn khách lại càng quan trọng hơn nữa.

Noel càng gần kề, các gian hàng lại càng cố gắng dùng những hình thức khuyến mại để có thể bán nhiều sản phẩm hơn. Giá tiền càng phải chăng, thì quầy bán càng dễ níu chân khách hàng. Ngoài các gian hàng bán thực phẩm và đặc sản địa phương, khách đi mua sắm còn rất thích các loại sản phẩm vừa có thể làm quà tặng, vừa có thể được dùng ở trong nhà. Cô Cathy giải thích :

Gian hàng của chúng tôi chuyên bán đèn cầy, với đủ loại kích cỡ và hình dáng khác nhau. Có loại hình quả cầu, hình con thoi, có loại hình trái cây hay chỉ toàn một khối vuông vức. Khách hàng chủ yếu yêu chuộng các loại đèn cầy tỏa hương thơm như mùi quế, mùi vani, mùi cây thông, trái ôliu hay mùi hoa lavande. Về trái cây thì mùi hương chanh dây (fruit de la passion) là đắt khách hơn cả. Khách càng mua nhiều thì chúng tôi tặng thêm hàng. Chẳng hạn như các hộp đèn cầy mà bạn có thể đặt ở trong phòng ngủ hay tắm. Chúng tôi đóng gói sẵn như những hộp quà, đèn cầy nhiều màu cỡ nho nhỏ như những lọ nước hoa, hay hình quả trứng dẹp tròn như những viên sỏi, để có thể bỏ trong chậu thủy tinh có thể được dùng như những vật dùng trang trí nội thất.

Trong số những khách hàng đi mua sắm quà Noel, có cô Sylvia, một người dân thủ đô Paris. Cô cho biết là cô thường đợi đến mùa Giáng Sinh để ghé thăm đại lộ Champs Élysées, chủ yếu là để chụp hình ngắm cảnh nhiều hơn là để mua hàng. Cô cho biết cảm nhận của mình :

Chợ Noel trên đại lộ Champs Élysées là một trong những ngôi chợ đẹp nhất Paris. Tôi đã từng đi xem hàng, đi mua sắm tại nhiều ngôi chợ Noel khác tại thủ đô nhưng tôi thấy là nơi đây là ưng ý hơn cả. Tôi rất thích cái bầu không khí vừa náo nhiệt vừa ấm cúng của ngôi chợ này, vì nơi đây không chỉ có toàn là những quầy bán hàng mà còn có thêm những góc giải trí dành cho các em nhỏ như một vòng xe ngựa bằng gỗ hay một nhà ga tí hon mà các em có thể trèo lên xe. Bên cạnh đó còn có những tụ điểm giải khát, như một quầy bán rượi champagne hay rượu trắng dùng với hải sản. Nhưng điều mà tôi thích nhất là cái khung cảnh đẹp không thể tưởng của đại lộ Champs Élysées.

Được thành lập cách đây ba năm, chợ Noel trên đại lộ Champs Élysées ngày càng được khuếch trương, từ 80 gian hàng ban đầu nay đã nhân lên gần gấp đôi về mặt diện tích, kích cỡ. Cô Marion là một khách hàng thường xuyên tới đây để mua sắm : 

Đã đến đây một lần rồi thì chỉ còn cách là phải xem trở lại một lần nữa. Năm nay là năm thứ ba mà tôi chờ đến ngày đi mua sắm ở đại lộ Champs Élysées. Theo tôi, thì tuy chỉ mới ra đời cách đây có vài năm, nhưng chợ Noel đã trở thành một sinh hoạt không thể thiếu vào mùa Noel. Đối với tôi, nó trở thành như một thói quen, cứ đến mùa nàt là tôi lại rủ mấy người bạn cùng đi chơi, mua sắm xong thì lại kéo nhau đi ăn tối. Vào ban đêm, thì chợ Noel lại càng lộng lẫy, mỗi năm tôi vẫn cứ chụp hình, chụp hoài mà vẫn không chán.

Không phải ngẫu nhiên mà chi phí mướn một gian hàng tại chỗ để kinh doanh vào mùa này thuộc vào hàng đắt đỏ nhất nước Pháp. Chợ Noel trên đại lộ Champs Élysées có trên dưới 170 căn nhà gỗ, mỗi căn chỉ có khoảng 4 thước vuông, mà tiền thuê lại lên đến 15 ngàn euros cho năm tuần lễ.

Dọc suốt hai bên đại lộ Champs Élysées, các hàng cây được thắp đuốc lên đèn. Mỗi ngọn cây như thể đội nón thời trang kết hợp ba vòng ánh sáng. Từ ba chiếc vòng ấy, ánh sáng nhỏ giọt tuôn chảy từ trên cao xuống dưới lòng đường, và cứ mỗi 15 phút toàn bộ ánh sáng từ từ chuyển đổi gam màu, từ xanh phấn sang xanh dương, rồi dần dần pha sắc đỏ chuyển sang màu tím nhạt, tím hồng, tím đậm để kết thúc với một màu rực rỡ huyết dụ. Nhìn toàn cảnh, đại lộ Champs Élysées tựa như một dòng suối ánh sáng, với hai dòng xe cộ chảy siết không ngừng, còn ở hai bên đường lung linh nhấp nhánh hai dòng thác treo lơ lững.

Dãy phố Champs Élysées đã đông, đi về phía các cửa hàng lớn trên đại lộ Hausmann hay gần Tòa Đô chính Paris, thì càng đông hơn nữa. Đây là hai tụ điểm chuyên thực hiện những tủ kính trưng bày về Noel. Cửa hàng BHV năm nay chọn chủ đề Mùa Noel tại Canada. Anh Quang Trần một nhân viên ngành du lịch khách sạn đã có dịp xem qua các tủ kính này và cho biết cảm nhận của anh.

Về phía Galeries Lafayette ở gần phố nhà hát lớn Opéra Garnier, cửa hàng này chọn chủ đề Rock and Mode, dựng nhiều hoạt cảnh với búp bê, linh hoạt cử động trên nền nhạc sôi động, nhưng chủ yếu là để đề cao sức sáng tạo của ngành thời trang Pháp, đặc biệt là thương hiệu Chanel chinh phục các thủ đô lớn trên thế giới như Tokyo, Luân Đôn, Matxcơva.