Vào nội dung chính
VATICAN

Tòa thánh Vatican khai chiến với mafia

Tại Roma một cuộc chiến đang diễn ra giữa Vatican và mafia. Nhiều dấu hiệu cho thấy Tòa Thánh muốn giữ khoảng cách với các băng đảng tội phạm. Cách đây hai tuần (vào ngày 21/06/2014) Đức giáo hoàng Phanxicô trước sự hiện diện của gần 200 ngàn tín đồ đã tuyên bố một cách rõ ràng là kể từ giờ các băng đảng Ý bị gạt ra ngoài Giáo hội và không được lãnh bí tích thánh thể. Theo Le Figaro như vậy là « Tòa thánh Roma đang khai chiến với mafia ».

Đức giáo hoàng Phanxicô chủ trương gạt các băng đảng Ý gạt ra ngoài Giáo hội - REUTERS /Alessandro Bianchi
Đức giáo hoàng Phanxicô chủ trương gạt các băng đảng Ý gạt ra ngoài Giáo hội - REUTERS /Alessandro Bianchi
Quảng cáo

Ngay lập tức, các băng đảng Ý đã có những hành động đáp trả Tòa Thánh. Thứ Tư tuần rồi (02/07/2014) tại Oppido Mamertima, một địa hạt nhỏ bé thuộc vùng Calabre, gồm 3000 dân, đã diễn ra lễ rước kiệu Đức Mẹ. Chuyện sẽ không có gì đáng nói nếu như đoàn người không cho dừng kiệu trước cửa nhà Pezze Mazzagatti, một trùm mafia bị kết án tù chung thân, nhưng được hưởng quản thúc tại gia do tuổi cao.

Sự việc xảy ra khiến nhiều quan chức và chức sắc giáo hội bất bình. Bộ trưởng Nội vụ Ý cho đấy là một « hành động không thích hợp và ghê tởm ». Cha xứ tại địa phương lên án một sự phản bội hai lần. « Làm như thế chẳng khác nào là đồng tình với kẻ gây ác… Đức Mẹ chỉ nghiêng mình trước cảnh đói khổ, nỗi đau, chứ không bao giờ trước một kẻ bất lương ». Le Figaro cho biết một cuộc điều tra đã được mở ra để xác định danh tính những người khuân kiệu.

Vụ việc chưa kịp nguội xuống, thì đến Chủ nhật vừa qua (06/07/2014) tại nhà tù Larino (Molise, miền trung nước Ý), hơn 200 tù nhân thuộc các thành phần bất hảo đã công khai từ chối dự thánh lễ. Họ viện dẫn rằng « Bởi vì chúng tôi không thể lãnh bí tích thánh thể, nên chẳng có ích gì để dự thánh lễ ».

Lời kêu gọi trên của Đức Giáo Hoàng đánh dấu thiện chí cắt đứt hoàn toàn mọi liên hệ với kẻ gây tội ác mà Ngài cho là « cần phải chiến đấu và tách lìa ra ». Theo Ngài, khi sự tôn thờ cái ác thay thế cho sự tôn thờ Chúa, thì chẳng khác gì chúng ta mở đường cho những kẻ phạm tội, cho lợi ích riêng tư, cho sự bức hiếp. Giáo Hội phải được huy động sao cho cái tốt được thắng thế ».

Tờ báo cho rằng bài diễn văn của Đức Giáo hoàng còn vượt xa hơn cả những lời lên án trước đây của Giáo hội. Theo giám mục vùng Campobasso, « Những gì xảy ra ở nhà tù Larino minh chứng lời lẽ của Đức Giáo hoàng đang làm lay chuyển ý thức ». Còn đối với nhà văn Roberto Saviano, đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử hình sự, giữa Giáo hội và các tổ chức tội ác có một sự gián đoạn sâu sắc như vậy. Theo ông, « Xã hội cần phải gạt bỏ hoàn toàn những tổ chức như thế ra ngoài cấu trúc của mình ».

Benedicto XVI, kiên quyết chống lạm dụng tình dục trẻ em

Bên cạnh mặt trận chống mafia, nạn lạm dụng tình dục trẻ em trong hàng giáo sĩ cũng là một vấn đề nhức nhối cho Tòa Thánh. La Croix hôm nay cho biết « Trước các nạn nhân của tệ lạm dụng tình dục, Giáo Hoàng lắng nghe và dấn thân ».

Tờ báo cho biết sáng hôm qua 07/07/2014, Đức Giáo hoàng đã tiếp sáu nạn nhân ngay ở Vatican. Trong bài thuyết giáo, Ngài ngỏ lời xin tha thứ cho những lãnh đạo Giáo hội, những người đã nhắm mắt làm ngơ về tệ nạn mà họ đã biết từ trước. Cũng như người tiền nhiệm, Ngài cam kết « không khoan nhượng » và kể từ giờ giao trách nhiệm bảo vệ các trẻ vị thành niên cho các giám mục.

Le Figaro trong mục Ý kiến độc giả có bài nhận định khá hay về vấn nạn lạm dụng tình dục trẻ em trong hàng giáo sĩ. Theo nhận định của Jean-Marie Guénois, tác giả bài viết, Benedicto XVI vẫn sẽ là vị Giáo hoàng kiên định trong cuộc chiến này.

Nhìn lại ba triều đại Giáo hoàng gần đây, tác giả cho rằng người ta chỉ trích Gioan Phaolô đệ nhị nhiều do sự thiếu suy xét của ông, nhất là đối với vụ Cha Maciel, người sáng lập ra Dòng Các Cha Đạo Binh Chúa Kitô, những người theo đạo, nhưng có cuộc sống hai mặt, trong đó có nhiều người bị tố cáo là lạm dụng tình dục trẻ em.

Tác giả cho rằng thiếu suy xét là một phần, nhưng cũng đừng quên là Cha Maciel đã biết khôn khéo che dấu sự thật. Đó là chưa tính đến Đức Giáo hoàng quá cố lúc ấy cũng đã tuổi cao sức yếu. Chỉ mãi đến cách ba năm trước khi mất, Ngài mới yêu cầu những biện pháp do Giáo hội Công giáo Hoa Kỳ đưa ra phải được nhân rộng ra toàn Giáo hội để chống lại nạn lạm dụng tình dục trẻ em trong giới giáo sĩ.

Nhưng có lẽ chính Benedicto XVI mới là người kiên định nhất trong trận chiến này. Ngay từ những tháng đầu tiên của nhiệm kỳ, Ngài đã dám phế truất Cha Maciel. Chính Ngài đã đặt dấu chấm hết cho kiểu văn hóa « im lặng » trong nội bộ Tòa Thánh qua việc lần đầu nhìn nhận trách nhiệm của các giám mục. Ngài đã củng cố điều luật bên trong Tòa Thánh để có thể cách chức một cách nhanh chóng những giám mục bị kết tội đến mức đã tạo ra một cuộc khủng hoảng nội bộ.

Nhiều người trong giới chức sắc đã chỉ trích Ngài là quá bảo vệ các nạn nhân, mà coi nhẹ các chức sắc của mình. Quả thật, chính Ngài là người đầu tiên trong Giáo Hội đã đến thăm hỏi các nạn nhân nhân các chuyến công du, nhưng vẫn tránh được các con mắt của giới truyền thông.

Cuối cùng tác giả cho hay nếu xem lại bảng tổng kết, trong giai đoạn 2004-2013, từ lúc còn là hồng y Joseph Ratzinger cho đến lúc trở thành Benedicto XVI, ít nhất cũng có 90 giám mục bị hạ bệ vì có liên can đến tệ nạn này, 848 giáo sĩ bị giáng cấp, 2572 giáo sĩ bị trừng phạt nặng. Tác giả kết luận, trong số 400 ngàn giáo sĩ đang tại chức, những kẻ xấu xa lạm dụng tình dục trẻ em vẫn là một thiểu số rất là nhỏ.

Đức – Mỹ lại căng thẳng vì gián điệp

Quan hệ Đức – Hoa Kỳ lại nổi sóng ba đào. Một quan chức cao cấp tình báo Đức (BND) xác nhận sự việc bắt giữ một nhân viên mật vụ Đức làm việc cho CIA. Theo nhận định của Le Monde « Vụ án gián điệp đánh thức các căng thẳng giữa Berlin và Washington ».

Theo thuật lại của tờ báo, nhân viên mật vụ 31 tuổi làm việc tại bộ phận đối ngoại của BND. Anh ta đã chủ động đề nghị cung cấp tin tức cho Tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Berlin bằng thư điện tử và có lẽ đã cung cấp gần 220 tài liệu để đổi lấy số tiền 25000 euro. Trong số các tài liệu này, có hai hồ sơ liên quan đến Ủy ban điều tra của Nghị viện, được thành lập vào tháng Ba năm 2012 nhằm làm sáng tỏ các hoạt động của cơ quan tình báo Hoa Kỳ NSA tại Đức.

Nhưng vì do thói tham lam của anh ta, mà Cơ quan tình báo Đức đã phát hiện ra vụ việc. Số là anh chàng này còn đề nghị hợp tác với lãnh sự quán Nga tại Munich, cũng bằng thư điện tử, nhưng đã bị BND chặn bắt được. Từ đó, phía Đức quay sang đồng nhiệm Mỹ để hỏi những thông tin về địa chỉ mail này. Nhưng họ được phía Hoa Kỳ phúc đáp. Vài ngày sau vụ dò hỏi này, anh chàng này đã cho đóng hộp thư điện tử mình. Và anh ta bị bắt vào ngày 02/07 vừa rồi.

Le Monde nhận định vụ tai tiếng này có nguy cơ làm gia tăng mối ngờ vực của người Đức với Hoa Kỳ, vốn dĩ đã quá bị sốc sau vụ Snowden. Một kết quả thăm dò trên tờ Spiegel của Đức cho thấy hơn một nửa số người được hỏi mong muốn tách rời đối tác truyền thống.

Dân Đức mất dần niềm tin vào Hoa Kỳ

Một quan điểm cũng được tờ nhật báo kinh tế Les Echos đồng chia sẻ. « Berlin xem xét lại quan hệ với Washington » là tựa đề nhận định. Vụ việc này có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Vụ việc đã khiến cho giới chính khách Đức nổi giận. Thế nhưng, giới báo chí Đức cũng nhận thấy là « giận dữ cũng chẳng làm được gì ».

Bởi vì Washington sẽ chẳng bao giờ thay đổi triệt để chính sách gián điệp, theo như nhận xét của một chuyên gia tại Cơ quan chính sách đối ngoại Đức (DGAP). Niềm tin của người Đức vào Mỹ đã mất đến 69%. Con số này còn cao hơn tại Nga với 75% số người được hỏi. Điều trớ trêu, bất chấp vụ việc này, nhưng Berlin vẫn phải tiếp tục theo đuổi các cuộc đàm phán về Thỏa thuận trao đổi tự do mậu dịch xuyên Đại Tây Dương TTIP, vốn bị đại đa số dân chúng chỉ trích mạnh mẽ.

Đức – Mỹ lạnh giá vì một tên gián điệp

Phản ứng mạnh mẽ từ giới chính khách Đức cũng là lẽ thường tình, bởi lẽ người dân Đức còn chưa quên được những thủ đoạn của cảnh sát chính trị Đông Đức, tờ Libération nhận định. Một loạt các thuật ngữ như « nghiêm trọng », « vi phạm lòng tin » được Thủ tướng Angela Merkel và các chính khách đưa ra để đánh giá vụ việc.

Không chỉ có chỉ trích, phía Đức còn cho triệu Đại sứ Hoa Kỳ lên Bộ Ngoại giao yêu cầu giải thích về những cáo buộc mới đây. Libération lưu ý Đại sứ Mỹ bị triệu lên vào ngày 04/07, đó cũng là ngày quốc khánh nước Mỹ, một chuyện làm chưa từng có.

Các đảng liên minh cầm quyền còn đề xuất khả năng trả các quan chức ngoại giao Hoa Kỳ về nước, một đề nghị được giới truyền thông trong nước đánh giá là không khả thi. Bởi vì, dù sao đi nữa Berlin cũng rất cần đến những thông tin do phía Mỹ cung cấp trong cuộc chiến chống khủng bố theo như nhận định của tạp chí tuần Der Spiegel. Từ đó cho thấy « Đức một lần nữa cho thấy sự bất lực của mình ». Libération kết luận « Đức – Mỹ lạnh giá vì một tên gián điệp ».

Bắc Kinh lập ngân hàng cạnh tranh với các định chế tài chính thế giới

Trên lãnh vực kinh tế - tài chính, nhật báo Le Monde có bài bình luận khá hay về việc khối BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) sắp cho ra đời một định chế tài chính mới nhằm cạnh tranh với Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển Châu Á. Tờ báo hóm hỉnh đề tựa « Với Cúp của khối BRICS, Trung Quốc chiếm ưu thế ».

Ngay khi Cúp bóng đá Thế giới 2014 kết thúc vào ngày 15/07 này, một trận đấu khác cũng sẽ diễn ra tại Brazil. Ngày 15 và 16/07 lãnh đạo các quốc gia thuộc khối BRICS sẽ nhóm họp tại hai thành phố Fortaleza và Brasilia nhằm tìm sự đồng thuận về địa điểm cho trụ sở của ngân hàng phát triển tương lai như dự kiến. Đương nhiên người ta cũng đoán được ai sẽ là người thắng cuộc trong cuộc đua này : Thượng Hải.

Theo thỏa thuận mỗi quốc gia thành viên góp vốn đồng đều cho trụ sở này ước tính tổng trị giá 50 tỷ đô-la. Tuy nhiên khối này sẽ phải đồng tình về việc nâng vốn khẩn cấp cho định chế này lên 100 tỷ đô –la nhằm đối phó với khủng hoảng tài chính. Và Trung Quốc cũng sẽ là người góp vốn nhiều nhất với mức hùn là 41 tỷ đô-la. Từ lẽ ngồi trên một đống tiền lớn như vậy thì đương nhiên Trung Quốc có quyền yêu sách trụ sở cho định chế tương lai.

Đó là trên bình diện thế giới, trong khu vực Trung Quốc đang cho triển khai một dự án khác : Ngân hàng đầu tư Châu Á trong hạ tầng. Le Monde đánh cược là ngân hàng này sẽ còn ra đời sớm hơn Ngân hàng của khối BRICS.

Theo nhận định của Le Monde hai định chế tài chính này có một điểm chung được xem như là một hệ thống thay thế cho những định chế tài chính thế giới hiện nay do Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản thống trị. Nga và Brazil hài lòng ra mặt cho là ngân hàng BRICS có thể « thách thức được sự thống trị về tài chính Hoa Kỳ » hay cho phép « theo đuổi các nỗ lực cải cách hệ thống tài chính quốc tế, đang bị tổn hại do sự mất cân đối đáng kể theo hướng có lợi cho phương Tây ».

Về phần mình, Trung Quốc khôn khéo không cho là mình đang cạnh tranh nhưng chỉ nói rằng dự án Ngân hàng Đầu tư Châu Á sẽ trợ sức cho Ngân hàng Phát triển Châu Á do Nhật Bản thống lĩnh và Ngân hàng Thế giới.

Le Monde lưu ý Bắc Kinh không hề nói rõ là hai định chế tài chính do Nhật và Phương Tây thống lĩnh đó ưu tiên tài trợ cho các dự án xóa đói giảm nghèo, trong khi Ngân hàng đầu tư do Trung Quốc thành lập là để chi cho các dự án phát triển cơ sở hạ tầng mà Châu Á đang rất cần.

Đó là chưa kể đến « phần thưởng » khi vay tại Ngân hàng của Trung Quốc : điều kiện vay không bao gồm các điều kiện chính trị chiểu theo chính sách không can thiệp nội bộ của Bắc Kinh, cũng như những đòi hỏi về tôn trọng Nhân quyền.

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế

Chia sẻ :
Không tìm thấy trang

Nội dung bạn đang cố truy cập không tồn tại hoặc không còn khả dụng.