Malaysia tái lập dự án đường sắt với vốn Trung Quốc từng bị dọa bỏ

Chính quyền Malaysia hôm nay, 12/04/2019, cho biết là đã đồng ý tái lập dự án đường sắt ven biển dùng vốn đầu tư của Trung Quốc. Quyết định thực hiện này được đưa ra sau khi nhà thầu Trung Quốc đồng ý cắt giảm 1/3 chi phí của một dự án mà trị giá ban đầu đã bị đội lên thành gần 16 tỷ đô la.

Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad tại Langkawi, Malaysia. Ảnh 28/03/2019. REUTERS/Feline Lim

Trong một thông cáo, phủ thủ tướng Malaysia đã hoan nghênh việc ký kết một thỏa thuận bổ sung nhằm khôi phục dự án giữa tập đoàn Malaysia Rail Link Sendirian Berhad với tập đoàn xây nhà nước Trung Quốc CCCC (China Communications Construction Company Ltd). Thỏa thuận mới liên quan đến vấn đề thiết kế, xây dựng … cùng nhiều mặt khác của đề án, đã được nhất trí sau nhiều tháng đàm phán.

Thông cáo còn cho biết là chi phí 2 công đoạn đầu tiên của dự án đã được giảm xuống còn 44 tỷ ringgit (khoảng 10,7 tỷ đô la), thấp hơn 1/3 so với giá ban đầu là 65,5 tỷ ringgit (15.9 tỷ đô la). Việc giảm đáng kể chi phí này, theo bản thông cáo, « có lợi cho Malaysia trong tình hình tài chính hiện nay của đất nước ».

Thủ tướng Mahathir sẽ cho biết thêm chi tiết trong cuộc họp báo vào thứ Hai tuần tới.

Theo hãng tin Mỹ AP, thỏa thuận đạt được như thế đã chấm dứt hàng tháng trời đắn đo, đàm phán về đoạn đường sắt dài 688 cây số, nối liền bờ biển phía tây Malaysia với những vùng nông thôn miền đông nước này. Đây cũng là một phần quan trọng của con Đường Tơ Lụa Mới mà Trung Quốc chủ trương.

Từ khi lên nắm quyền sau cuộc bầu cử tháng 5/2018, thủ tướng Mahathir đã đình chỉ hoặc duyệt lại một loạt đề án đã thỏa thuận với Trung Quốc, như đề án đường sắt nói trên mà thủ tướng tiền nhiệm Najib Razak đã giao cho tập đoàn Trung Quốc vào năm 2016.

Ông Mahathir từng tỏ ý muốn hủy bỏ hẳn dự án này, cho là giá quá cao khiến Malaysia phải gánh nợ quá nặng. Tuy nhiên, sau cùng ông chỉ tạm đình chỉ việc thưc hiện, chờ đàm phán lại.

Theo giới quan sát, dẫu sao thì Malaysia không thể hủy bỏ dự án nói trên vì nếu làm như vậy, Kuala Lumpur chẳng những phải bồi thường thiệt hại, mà còn làm phật lòng Bắc Kinh, đối tác thương mại hàng đầu của mình.