Quần đảo Kuril : Trọng tâm cuộc gặp Abe-Putin tại Matxcơva

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, hôm nay, 22/01/2019 tới Matxcơva và hội đàm với tổng thống Nga Vladimir Putin. Hồ sơ quần đảo Kuril là trọng tâm cuộc gặp thượng đỉnh. Theo AFP, đây là lần thứ 25, lãnh đạo hai nước gặp nhau, kể từ năm 2013.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (T) và thủ tướng Nhật Shinzo Abe tại Tokyo, ngày 16/12/2016. REUTERS/Franck Robichon/Pool

Bốn hòn đảo núi lửa, mà Nga gọi là quần đảo Kuril, còn Nhật Bản gọi là Vùng Lãnh thổ phương Bắc, bị Liên Bang Xô Viết sáp nhập sau Thế Chiến II, nhưng Tokyo luôn đòi chủ quyền.

Tranh chấp lãnh thổ đã khiến Nga và Nhật Bản vẫn chưa ký được hiệp định hòa bình, cho dù hai bên đã tái lập quan hệ ngoại giao vào năm 1956.

Quá trình đàm phán giải quyết tranh chấp lãnh thổ, theo thỏa thuận của lãnh đạo hai nước vào tháng 11/2018 tại Singapore, được đánh giá là « không dễ dàng », đặc biệt do phản ứng từ phía người dân Nga.

Trả lời thông tín viên của RFI Daniel Vallot tại Matxcơva, ông Valéri Kristanov, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản, thuộc Viện Viễn Đông Nga, phân tích :

« Những hòn đảo này mang tính chất quan trọng đối với Nga vì nhiều lý do. Trước hết, về mặt kinh tế, người ta thấy ở đó có trữ lượng khoáng sản lớn và vùng biển xung quanh dồi dào nguồn cá và khí đốt.

Ngoài ra còn phải kể đến tầm chiến lược quan trọng : những hòn đảo này hình thành một dạng rào cản giữa Thái Bình Dương và biển Okhotsk, nơi neo đậu tầu ngầm nguyên tử của Nga. Trả lại cho Nhật Bản, một đồng minh của Mỹ, những hòn đảo này sẽ có nguy cơ làm giảm mức độ an ninh chiến lược của Nga.

Cuối cùng, nếu Matxcơva chấp nhận trả lại quần đảo Kuril cho Tokyo, quyết định này sẽ khiến người dân Nga bất bình và chắc chắn mức độ tín nhiệm của tổng thống Vladimir Putin sẽ bị tác động ! Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy đông đảo người dân Nga phản đối ý định nhượng lại, dù nhỏ nhất, một phần lãnh thổ ».