Phó tổng thống Mỹ : Biển Đông không phải của riêng nước nào

Một hôm sau khi chỉ trích đích danh Trung Quốc về những hành vi bành trướng và quân sự hóa Biển Đông, phó tổng thống Mỹ Mike Pence hôm 16/11/2018 tiếp tục công kích ý đồ của Bắc Kinh muốn chiếm trọn vùng biển Đông Nam Á.

Phó tổng thống Mỹ, Mike Pence (trái) họp báo chung với thủ tướng Lý Hiển Long tại Singapore. Ảnh ngày 16/11/2018. Reuters

Ông Pence tuyên bố, vùng Biển Đông không thuộc quyền sở hữu riêng của bất kỳ nước nào.

Phát biểu với thủ tướng Singpore Lý Hiển Long trong khuôn khổ một chuyến thăm chính thức quốc gia Đông Nam Á này, phó tổng thống Mỹ đã nói nguyên văn như sau : « Biển Đông không thuộc về bất kỳ một quốc gia duy nhất nào và quý vị có thể chắc chắn rằng : Hoa Kỳ sẽ tiếp tục triển khai tàu thuyền và máy bay đến bất cứ nơi nào mà luật pháp quốc tế cho phép, và lợi ích của Mỹ đòi hỏi ».

Theo hãng tin Anh Reuters, lời khẳng định của ông Mike Pence là một thách thức nhắm vào Trung Quốc, nước tự nhận mình là chủ của hầu như toàn bộ Biển Đông, bất chấp các tuyên bố chủ quyền của 4 nước Đông Nam Á là Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei, cùng với Đài Loan.

Hôm 15/11/2018, tại thượng đỉnh Đông Á EAS, trong đó có thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, phó tổng thống Mỹ đã cảnh cáo là trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, hoàn toàn « không có chỗ cho bất kỳ đế chế và hành vi xâm lược nào ».

Đối với Reuters, tuyên bố này có thể được xem là nhắm vào sự bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông.

Thậm chí ông Mike Pence còn không ngần ngại nêu đích danh Trung Quốc ra để đả kích khi nói cụ thể về Biển Đông : « Việc Trung Quốc quân sự hóa và bành trướng lãnh thổ trên Biển Đông là những hành vi phi pháp và nguy hiểm… đe dọa chủ quyền của nhiều quốc gia và gây nguy hiểm cho sự thịnh vượng của thế giới ».

Các tuyên bố trên đây của phó tổng thống Mỹ đi theo chiều hướng cứng rắn đã từng được ông Pence nêu bật trong một bài phát biểu về chính sách vào tháng 10/2018. Trong đó ông Pence cáo buộc Trung Quốc có những hành động quân sự thô bạo và liều lĩnh ở Biển Đông.

Ngoài ra, lời tái khẳng định quyết tâm của Mỹ là sẽ tiếp tục dấn thân vào Biển Đông được đưa ra sau một tuyên bố bị cho là chủ bại của tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm qua. Tổng thống Duterte cho rằng « Trung Quốc đã khống chế Biển Đông », do đó tại sao Mỹ và các nước khác lại phải tập trận trong vùng để gây « hiềm khích » với Trung Quốc và làm cho nước này phản ứng. Theo nhật báo Singapore The Strait Times, ông Duterte đã phát biểu như trên với báo chí bên lề thượng đỉnh ASEAN tại Singapore.

Về phần Singapore, trong diễn văn bế mạc các hội nghị thượng đỉnh ASEAN, thủ tướng Lý Hiển Long đã không ngần ngại cảnh báo là các quốc gia Đông Nam Á có thể sẽ có lúc bị buộc phải chọn giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng ông hy vọng là « điều đó sẽ không tới sớm ».