Lãnh đạo Lầu Năm Góc đến Bắc Kinh vào lúc Mỹ-Trung nhiều căng thẳng

Tướng James Mattis đến Bắc Kinh ngày 26/06/2018 trong chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên từ khi ông nhậm chức.

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis tại sân bay Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 26/06/2018. Reuters

Cho dù chuyến công du diễn ra vào thời điểm quan hệ Mỹ-Trung đang bộc lộ nhiều căng thẳng, từ thương mại cho đến các vấn đề liên quan đến Biển Đông và Đài Loan, ông Mattis vẫn xác định mục tiêu là sẽ cố tìm kiếm những lãnh vực mà hai bên có thể đẩy mạnh hợp tác, đặc biệt trong hồ sơ Bắc Triều Tiên.

Theo chương trình dự kiến, trong chuyến thăm sẽ kéo dài đến ngày 28/06, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ sẽ tiếp xúc lần đầu tiên với đồng nhiệm Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe), cùng với nhiều quan chức cao cấp khác của Trung Quốc.

Theo hãng tin Pháp AFP, phát biểu với các nhà báo tháp tùng ông nhân chuyến công du châu Á, (ngoài Trung Quốc còn có Nhật Bản và Hàn Quốc), ông James Mattis cho biết mục tiêu của ông là làm sao « thẩm định » được các tham vọng chiến lược của Trung Quốc.

Chuyến công du Trung Quốc đầu tiên của một bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ từ năm 2014 đến nay, diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Trung đang căng thẳng trên nhiều mặt, từ tranh chấp thương mại đến an ninh chiến lược, với việc chính quyền của tổng thống Trump đã tăng cường giúp đỡ Đài Loan, đồng thời có những động thái cứng rắn cảnh cáo Bắc Kinh về việc quân sư hóa Biển Đông.

Cho dù vậy, ông James Mattis vẫn xác định sẽ tìm kiếm các mẫu số chung để tăng cường hợp tác, trong đó có việc thuyết phục Bắc Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân. Đối với ông, hai bên cần có « một cuộc đối thoại chiến lược minh bạch ».

Mong muốn ổn định quan hệ Mỹ-Trung cũng được phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc bày tỏ, theo đó hai bên nên cố « biến quan hệ quân sự song phương thành một nhân tố ổn định quan trọng trong quan hệ giữa hai nước. »

Tuy nhiên, như để dằn mặt bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, nhật báo diều hâu Trung Quốc, tờ Hoàn Cầu Thời Báo, vào hôm nay đã đăng một bài xã luận khuyên ông Mattis không nên chỉ trích, mà phải lắng nghe Bắc Kinh.

Tờ báo này không ngần ngại đe dọa: « Nếu Hoa Kỳ không hiểu được tâm trạng bất an của Trung Quốc, hoặc hiểu sai những hành động cần thiết mà Trung Quốc đã thực hiện để giảm bớt cảm giác bất an đó, căng thẳng sẽ không thể tránh khỏi trong quan hệ Trung-Mỹ ».