Ngân hàng Nhật Nomura : Không lo Trung Quốc bị khủng hoảng
Từ nhiều năm qua, các cơ quan tài chính và nghiên cứu về tình hình kinh tế Trung Quốc đều dự báo nền kinh tế nước này sớm muộn gì cũng phải đối mặt với khủng hoảng. Ngày 02/02/2018, hãng tin Reuters đăng tải cuộc phỏng vấn ông Sébastien Djaoui, nhân viên môi giới tài chính, thuộc tập đoàn ngân hàng Nhật, Nomura làm việc tại Paris về chủ đề này, qua ba câu hỏi đáp sau đây.
Đăng ngày:
1/ Thực hư về đe dọa Trung Quốc bị khủng hoảng ?
Sébastien Djaoui : Khủng hoảng tại Trung Quốc rất ít có khả năng nổ ra, do người Trung Quốc nắm giữ 98 % các tích sản. Theo thẩm định của Nomura, khủng hoảng xuất phát khi các nhà đầu tư quyết tâm rút một loại tích sản nào đó ra khỏi một quốc gia. Thế nhưng, hiện tại các nhà đầu tư ngoại quốc chỉ kiểm soát từ 4 đến 5% tích sản trôi nổi trên thị trường nội địa Trung Quốc, gần 2,5 % thị trường công trái của Trung Quốc, như vậy là rất ít, và khoảng 1,5 % tích sản bằng nhân dân tệ. Thứ nữa, Trung Quốc có phương tiện để hãm các luồng vốn đầu tư của nước này đổ ra nước ngoài. Trong năm 2017, tổng đầu tư trực tiếp của Trung Quốc ở hải ngoại giảm 16 %.
Thuần túy về mặt tài chính, Trung Quốc không bị áp lực từ bên ngoài cho dù vẫn tồn tại nhiều rủi ro. Chính Trung Quốc sẽ tự quyết định thời điểm cần giảm hoặc đẩy nhanh hoạt động kinh tế. Có thể Trung Quốc là nước duy nhất trên thế giới tự quản lý được tới 95% nền kinh tế của mình. Trung Quốc làm việc này rất hoàn hảo và đã rút tỉa được nhiều bài học từ những sai lầm mà Nhật Bản phạm phải trong cuộc khủng hoảng vào cuối thập niên 1990 và kể cả từ những sai lầm của chính họ, đặc biệt là hồi năm 2015 khi Bắc Kinh để cho thị trường đầu tư lên cơn sốt, rồi quản lý một cách vụng về việc phá giá đồng tiền".
2/ Trung Quốc sẽ làm chủ được nợ của họ ?
Sébastien Djaoui : "Trung Quốc chưa thực sự bắt đầu giảm nợ mà chỉ hãm không cho nợ tăng nhanh. Hơn nữa, nợ của nước này nằm trong tay các tác nhân nội địa, hiểu theo nghĩa rộng. Do vậy, sẽ không có vấn đề gì nếu như cán cân thương mại vẫn thặng dư và vốn đầu tư trực tiếp vào Trung Quốc cao hơn số vốn đầu tư ra bên ngoài. Chỉ số cần ưu tiên theo dõi là khối lượng tiền tệ (M2), tức là thanh khoản sẵn có trong toàn bộ hệ thống tài chính. Hiện tại khối lượng thanh khoản này là khoảng 26.000 tỷ đô la, tương đương với tổng số nợ của Trung Quốc.
Đồng thời, Bắc Kinh đang nỗ lực kiểm soát các hoạt động ngân hàng không chính thức - shadow banking, tức là hệ thống tín dụng ngắn hạn phi ngân hàng, bằng cách từng bước tăng lãi suất cho vay trên thị trường liên ngân hàng nội địa. Trung Quốc rất ý thức được là tăng trưởng của họ bị chậm lại từ cuối quý ba năm 2017 và đã xử lý vấn đề này bằng cách nhắm vào tỉ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng (cấp tín dụng chính thức, đối lập với việc cấp tín dụng không chính thức phi ngân hàng).
Hiện tại Trung Quốc biết là tình trạng nợ nần của họ là một rủi ro lớn, khiến các nhà đầu tư ngoại quốc lo ngại. Nhưng đồng thời câu hỏi chính đặt ra cho chính quyền nước này trong giai đoạn từ 3 đến 5 năm sắp tới là làm thế nào tài trợ cho cho nền kinh tế để có được tăng trưởng trong tương lai ? Trung Quốc xử lý vấn đề này qua biện pháp « mở cửa bất cân xứng », có nghĩa là mở cửa một cách chừng mực cho vốn đầu tư nước ngoài vào, nhưng từ đầu 2017, lại cấm một số khoản đầu tư của Trung Quốc ra nước ngoài.
Trung Quốc cũng muốn quốc tế hóa nhân dân tệ, nhưng không thể làm việc này trong ngày một ngày hai, với nguy cơ làm cho con tàu kinh tế của Trung Quốc trật đường rày. Trung Quốc thật sự cần ổn định để tiến hành các cải cách.
3/ Đâu là những rủi ro chính đe dọa kinh tế Trung Quốc ?
Sébastien Djaoui : Rủi ro thực sự vẫn là lĩnh vực địa ốc, tích sản duy nhất tác động đến cả mức tiêu thụ, hệ thống tài chính và đầu tư của một quốc gia. Dù vậy từ 2009, tức là từ khi Trung Quốc tung kế hoạch kích cầu để đối phó với khủng hoảng tài chính thế giới, tất cả các nhà đầu tư đều dự báo là Trung Quốc sẽ lâm vào một cuộc khủng hoảng địa ốc. Nhưng khủng hoảng đã không xẩy ra vì chính quyền đã ngăn cản được việc điều chỉnh giá cả quá mạnh và bởi vì nhu cầu mua nhà ở Trung Quốc vẫn còn rất cao.
Rủi ro thực sự mà Trung Quốc không làm chủ được, đó là rủi ro ở bên ngoài, ví dụ khủng hoảng ở Mỹ, với tình trạng lạm phát tăng tốc, lãi suất ngân hàng đột ngột tăng mạnh, hoặc xung đột thương mại.
Tuy nhiên tôi lạc quan về viễn cảnh 5 năm sắp tới, do Trung Quốc luôn có khả năng quản lý kinh tế và tiến hành một sự thay đổi cơ cấu guồng máy công nghiệp cũ kỹ để hướng tới công nghệ mới, với quyết tâm xây dựng những tập đoàn hàng đầu quốc gia trong tất cả các lĩnh vực.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký