Sự cố trên không Mỹ-Trung: Lầu Năm Góc giảm nhẹ mức nghiêm trọng

Sau khi xẩy ra vụ một phi cơ tuần thám Mỹ bị một máy bay cảnh báo sớm của Trung Quốc áp sát trên Biển Đông, Lầu Năm Góc hôm qua, 10/02/2017, đã xem đấy là một hành động « nguy hiểm », nhưng « không cố ý ». Theo phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Mỹ Jeff Davis, cả hai phi công Mỹ và Trung Quốc đều duy trì liên lạc vô tuyến điện một cách chuyên nghiệp.

Vị trí bãi cạn Scarborough tại Biển Đông. Ảnh : Wikimedia

Theo hãng tin Mỹ AP, trong một sự cố đầu tiên loại này dưới thời tổng thống Mỹ Donald Trump, hôm 08/02, một chiếc máy bay Trung Quốc loại KJ-200 đã cắt đường một phi cơ dọ thám loại P-3C của Hải Quân Mỹ khi chiếc đang tuần tra trên vùng không phận quốc tế trên bãi Scarborough Shoal ở phía bắc Biển Đông, gần Philippines.

Đây là một động thái nguy hiểm vì máy bay Trung Quốc chỉ cách mũi phi cơ Mỹ khoảng 1.000 feet – tức là hơn 300 mét một chút – buộc máy bay Mỹ phải lập tức bẻ lái để đổi hướng. Tuy nhiên phát ngôn viên Lầu Năm Góc cho biết là phía Mỹ không thấy một bằng chứng nào cho thấy đó là một hành vi cố ý, và sự cố chỉ xẩy ra một lần duy nhất.

Phía Trung Quốc thì đã thông qua tờ Hoàn Cầu Thời Báo để yêu cầu Mỹ « có biện pháp cụ thể để giải quyết gốc rễ của những sự cố trên biển và trên không giữa hai nước ».

Nếu bộ Quốc Phòng Mỹ có dấu hiệu giảm nhẹ tính chất nghiêm trọng của sự cố, thì giới quân đội Mỹ đã có phản ứng tương đối gay gắt hơn.

Theo hãng tin Pháp AFP, một phát ngôn viên Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương của Mỹ đã nhấn mạnh đến tính chất « không an toàn » của sự cố do Trung Quốc gây ra trong vùng không phận quốc tế trên Biển Đông. Cũng theo nguồn tin trên, phía Mỹ sẽ xử lý vấn đề « theo các kênh ngoại giao và quân sự ».

Bộ Quốc Phòng Philippines cũng có phản ứng vì vụ việc xảy ra gần bãi cạn Scarborough, trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Philippines, nhưng đã bị Trung Quốc lấn chiếm từ năm 2012.

Trả lời hãng tin Mỹ AP qua điện thoại, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Philippines Arsenio Andolong xác nhận rằng Manila quan ngại trước nguy cơ xẩy ra tính toán sai lầm. Phát ngôn viên này cũng hàm ý than phiền rằng đây là một vụ việc xẩy ra trong không phận Philippines, mà Manila lại không được thông báo.