Nhật Bản thân thiện hơn với Đài Loan, Trung Quốc phản đối

Chính quyền Đài Bắc hôm nay, 29/12/2016 đã lên tiếng hoan nghênh việc Tokyo dùng từ Đài Loan trong tên gọi mới của cơ quan đại diện ngoại giao của Nhật Bản tại vùng lãnh thổ này. Trong lúc đó, hôm qua, Trung Quốc đã không che giấu thái độ tức tối và ra lời phản đối.

Bà Thái Anh Văn trong lễ nhậm chức tổng thống Đài Loan ngày 20/05/2016 tại Đài Bắc. REUTERS/Tyrone Siu

Cho đến nay, giống như đa số các nước khác trên thế giới, Nhật Bản có quan hệ ngoại giao chính thức với Trung Quốc, và chỉ duy trì quan hệ không chính với Đài Loan. Do vậy, cơ quan tương đương với đại sứ quán Nhật Bản tại Đài Bắc không gọi là sứ quán mà là « Hiệp Hội Giao Lưu Nhật Bản ».

Tên gọi quá chung chung này vừa được chính quyền Nhật Bản làm cho cụ thể hơn. Trong một thông báo đăng trên trang web của cơ quan này, kể từ ngày 01/01/2017 tới đây, danh xưng của cơ quan đại diện ngoại giao Nhật Bản tại Đài Loan sẽ trở thành « Hiệp Hội Giao Lưu Nhật Bản-Đài Loan ».

Trong cuộc họp báo thường kỳ vào hôm nay, bà Vương Bội Linh (Eleanor Wang), phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Đài Loan, cho rằng việc Tokyo đổi tên gọi của cơ quan đại diện Nhật Bản « cho thấy đầy đủ hơn tính chất công việc của định chế này tại Đài Loan », và chính quyền Đài Bắc « vẫn sẽ tăng cường giao lưu giữa Nhật Bản và Đài Loan ».

Nếu Đài Loan rất hài lòng, thì Bắc Kinh đã tỏ ý rất khó chịu. Vào hôm qua, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh lại lên tiếng phản đối mọi chủ trương nêu ra quan điểm « Một Trung Quốc, Một Đài Loan » hay là « Hai Trung Quốc ».

Phát ngôn viên Trung Quốc đả kích thẳng Nhật Bản khi tuyên bố rằng « động thái tiêu cực của Nhật Bản với vấn đề Đài Loan » đã khiến Bắc Kinh « vô cùng thất vọng ». Bà Hoa Xuân Oánh cũng hàm ý đe dọa Tokyo khi kêu gọi Nhật Bản tránh gửi đi thông điệp sai lạc tới Đài Loan cũng như cộng đồng quốc tế, hoặc gây nhiễu loạn trong quan hệ Trung- Nhật.

Theo giới quan sát, hồ sơ Đài Loan quả là đang khiến Bắc Kinh đau đầu. Việc Đài Bắc-Tokyo tăng cường quan hệ diễn ra vào lúc quan hệ Hoa Kỳ - Đài Loan cũng có chuyển biến theo chiều hướng không được Trung Quốc ưa thích, với động thái chưa từng thấy của tổng thống Mỹ tân cử Donald Trump, nhận điện thoại chúc mừng của tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.

Trung Quốc chắc chắn sẽ còn bực tức hơn nữa vì sắp tới đây, tổng thống Đài Loan sẽ quá cảnh Hoa Kỳ trên đường công du châu Mỹ La Tinh. Bộ Ngoại Giao Đài Loan đã xác nhận tin trên vào hôm nay.

Sự kiện bà Thái Anh Văn ghé Mỹ chắc chắn sẽ khiến Bắc Kinh nổi cơn thịnh nộ vì Trung Quốc luôn luôn yêu cầu Washington « cấm cửa » lãnh đạo Đài Loan. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã lập lại yêu cầu trên vào hôm nay.