Tổng thống Đài Loan ra đảo Ba Bình để khẳng định chủ quyền

Ngày 28/01/2016, tổng thống mãn nhiệm Đài Loan bay ra hòn đảo Ba Bình mà Đài Bắc gọi là Thái Bình. Hành động nhằm khẳng định chủ quyền của Đài Loan trong quần đảo Trường Sa. Mỹ, Việt Nam và Philippines phản đối hành vi của tổng thống Mã Anh Cửu.

Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu trên đảo Ba Bình. Ảnh ngày 28/01/2016. REUTERS/Chen Chien Hsing/Presidential Office/Handout

Tại đảo Ba Bình, tổng thống Mã Anh Cửu tuyên bố quần đảo Trường Sa là « biển đảo thuộc chủ quyền không thể tranh cãi của Trung Hoa Dân Quốc », tên chính thức của Đài Loan. Theo AFP, tổng thống mãn nhiệm tránh giọng điệu khiêu khích. Ông kêu gọi các nước tranh chấp « tìm một giải pháp ôn hoà để cùng hợp tác phát triển ».

Từ Ba Bình, ông mã Anh Cửu gửi một bức thư về Đài Bắc qua « bưu điện Thái Bình » và phát quà Tết cho nhân viên thường trú. Tuy là đồng minh của Đài Loan nhưng Hoa Kỳ đã chỉ trích chuyến đi của tổng thống Mã Anh Cửu là « cực kỳ tai hại, không đóng góp gì cho giải pháp hoà bình » tại Biển Đông.

Việt Nam, qua phản ứng của đại diện Văn phòng Kinh tế và Văn hóa tại Đài Bắc, phản đối hành động « đơn phương » của tổng thống Mã Anh Cửu « không giúp làm giảm căng thẳng » trong khu vực.

Từ Manila, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose kêu gọi « mỗi bên tranh chấp có trách nhiệm tránh các hành động làm Biển Đông căng thẳng ».

Ngược lại, Trung Quốc tỏ thái độ đồng thuận với Đài Loan. Phát ngôn viên bộ ngoại giao Hoa Xuân Oánh cho rằng « Nam Sa là lãnh thổ của Trung Quốc từ thời xa xưa » và « nhân dân hai bờ eo biển Đài Loan có nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền đất nước ».

Trong bối cảnh Hoa lục lấn chiếm và xây dựng một loạt 7 đảo nhân tạo tại Trường Sa gây căng thẳng trong khu vực, Đài Loan cũng tìm cách chính thức hóa quyền kiểm soát hòn đảo lớn nhất Itu Aba mà chính quyền Tưởng Giới Thạch đưa quân kiểm sóat từ thập niên 1950.

Đài Loan vừa hoàn tất kế hoạch xây dựng cơ sở trên đảo Ba Bình với 100 triệu đôla Mỹ, nâng cấp và xây thêm hải đăng ngoài một phi trường, một bệnh viện và nhà máy nước lọc.

Mỹ sẽ gia tăng tuần tra Biển Đông vì « Tự Do Hàng Hải »

Trong cuộc hội thảo tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế CSIS tại Washington ngày 27/01/2016, Đô đốc Harry Harris, tư lệnh Lực lượng Hoa Kỳ tại Thái Bình dương tuyên bố sẽ tăng cường chiến dịch « Tự Do Hàng Hải » trong vùng Biển Đông từ « số lượng cho đến quy mô và tính phức tạp ».

Tư lệnh Mỹ không cho biết chi tiết về những hoạt động tương lai mà mục tiêu là để phủ nhận chủ quyền tự xưng của Trung Quốc tại Biển Đông.