Tại Thượng đỉnh Đông Á, Trung Quốc bị chỉ trích về Biển Đông

Theo trang mạng báo Japan News hôm nay 24/11/2015, tại Thượng đỉnh Đông Á vừa diễn ra Kuala Lumpur ngày 22/11, nhiều nước trên quan điểm bảo vệ quyền tự do lưu thông hàng hải đã lên tiếng chỉ trích gay gắt việc Trung Quốc bồi đắp xây đảo nhân tạo trong vùng Biển Đông.

Thủ tướng Shinzo Abe, Tổng thống Park Geun Hye và Thủ tướng Lý Khắc Cường tại thượng đỉnh ASEAN + 3 (Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc). AFP PHOTO / MOHD RASFAN

Trước làn sóng chỉ trích của các nước, phía Trung Quốc biện minh rằng việc cải tạo đảo của họ chỉ phục vụ mục đích hòa bình.

Theo ghi nhận của The Japan News, lãnh đạo nhiều nước kêu gọi các bên liên quan đến các tranh chấp trên Biển Đông hãy kiềm chế, không có những hành động có thể làm căng thẳng leo thang .

Theo các nguồn tin ngoại giao, Thủ tướng Nga Medvedev và lãnh đạo một số nước được cho là có quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc như Lào và Cam Bốt đã không đề cập đến hồ sơ Biển Đông.

Trong khi đó, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, trong phát biểu tại hội nghị, đã lặp lại rằng « không có vấn đề tự do hàng hải hay hàng không ở trên Biển Đông » và việc xây dựng các cơ sở trên các đảo nhân tạo là « cần thiết để bảo vệ tự do lưu thông hàng hải và xử lý các tai họa trên biển».

Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng đưa ra « đề nghị năm điểm » của Trung Quốc về Biển Đông, đồng thời kêu gọi các nước bên ngoài khu vực không nên can dự vào, để không gây thêm căng thẳng. Tuy nhiên, không có nước nào chấp nhận các đề xuất của Bắc Kinh.

Trong khi đó, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe nhấn mạnh đến « ba nguyên tắc của Luật biển », theo đó các nước phải tránh sử dụng vũ lực hay áp chế để giải quyết tranh chấp.

The Japan News dẫn nguồn tin tham dự hội nghị cho biết, để soạn thảo tuyên bố chung của Thượng đỉnh, hai đoàn Mỹ và Trung Quốc đã tranh cãi nhau rất gay gắt về nội dung ghi trong văn kiện.

Hoa Kỳ muốn ghi vào tuyên bố chung nội dung « phi quân sự hóa » Biển Đông nhằm ngăn chặn việc Trung Quốc triển khai các cơ sở quân sự trên các đảo mà họ đã bồi đắp. Phía Trung Quốc đã kiên quyết phản đối dùng từ « phi quân sự hóa ».