Nhật lo ngại về phát triển quân sự của Trung Quốc

Trong bản báo cáo thường niên về quốc phòng được công bố hôm nay 10/9, Nhật Bản bày tỏ mối quan ngại về sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc, trong bối cảnh vừa xảy ra va chạm giữa hai nước tại khu vực các đảo đang tranh chấp chủ quyền.

Đội phi cơ tiêm kích J-7GB của không quân Trung Quốc biểu diễn nhân kỷ niệm 60 năm ngày thành lập binh chủng, ở ngoại ô Bắc Kinh ngày 3/9/2009. Reuters

Bản báo cáo của Bộ Quốc phòng Nhật Bản nhắc đến những vụ trực thăng của Trung Quốc bay quá gần các chiến hạm Nhật, vụ các tàu ngầm và khu trục hạm Trung Quốc được nhìn thấy gần đảo Okinotori vào tháng 4 vừa qua. Đó là chưa kể vụ một tàu ngầm hạt nhân của Trung Quốc xâm nhập hải phận Nhật Bản vào tháng 11 năm 2004.

Bản báo cáo này trách Bắc Kinh là đã không nói rõ về những dự án hiện đại hóa quân đội Trung Quốc. Vào tháng ba vừa qua, Trung Quốc cho biết sẽ tăng ngân sách quân sự năm nay thêm 7,5% lên thành 77,9 tỷ đôla, nhưng theo Bộ Quốc phòng Mỹ, tổng chi phí quân sự của Bắc Kinh đã vượt quá 150 tỷ đôla từ năm 2009, nếu tính cả các khoản chi tiêu không được ghi trong ngân sách chính thức. Theo Bộ Quốc phòng Nhật, sự thiếu minh bạch trong chính sách quốc phòng của Trung Quốc và những hoạt động quân sự của nước này là vấn đề đang gây quan ngại cho khu vực và cộng đồng quốc tế, kể cả Nhật Bản.

Báo cáo của Nhật Bản được đưa ra vào lúc các nước trong khu vực ngày càng lo ngại trước những hành động nhằm khẳng định chủ quyền lãnh hải của Bắc Kinh, trong đó có khu vực Biển Đông, mà Trung Quốc đang tranh chấp với Việt Nam và một số nước khác.

Báo cáo cũng được công bố đúng vào lúc Bắc Kinh và Tokyo phản đối nhau về vụ va chạm giữa tàu đánh cá Trung Quốc với hai tàu tuần duyên Nhật Bản, dẫn đến vụ bắt giữ thuyền trưởng và toàn bộ thuyền viên của tàu Trung Quốc hôm thứ tư vừa qua. Vụ này xảy ra trên biển Hoa Đông, ở khu vực gần nhóm đảo nhỏ không có người ở, mà Nhật Bản gọi là Senkaku và Trung Quốc gọi là Điếu Ngư. Hôm nay, Bắc Kinh một lần nữa yêu cầu trả tự do cho toàn bộ các thuyền viên Trung Quốc và lần thứ ba kể từ khi xảy ra vụ này, triệu đại sứ Nhật lên Bộ Ngoại giao.

Chủ quyền lãnh hải vẫn là vấn đề rất nhạy cảm trong quan hệ Nhật-Trung, vốn đã không lấy gì là suông sẻ. Hai cường quốc châu Á này đã bắt đầu thảo luận về việc cùng khai thác các nguồn năng lượng tại khu vực mà vùng đặc quyền kinh tế của hai nước nằm chồng lên nhau, nhưng các vụ va chạm trên biển thường xuyên gây rắc rối quan hệ giữa hai địch thủ truyền thống.

Sự gia tăng hoạt động quân sự của Trung Quốc trong vùng biển này đã buộc Nhật Bản xét lại chính sách quốc phòng, với kế hoạch triển khai thêm quân đến các đảo phía Nam. Báo cáo quốc phòng công bố hôm nay cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của hiệp ước an ninh Mỹ-Nhật, mà năm nay sẽ kỷ niệm 50 năm. Hàng chục căn cứ và 50 ngàn quân Mỹ vẫn chỗ dựa chủ yếu của Tokyo trước mối đe dọa của Trung Quốc.