Tổng bí thư Đảng CS Việt Nam thăm Bắc Kinh để hàn gắn quan hệ

Tham gia viếng thăm Trung Quốc trong 4 ngày, ngoài tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và các quan chức cao cấp trong Đảng, còn có ba bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Quốc phòng Phùng Quang Thanh và Công an Trần Đại Quang. Đây là lần thứ hai ông Nguyễn Phú Trọng viếng thăm Trung Quốc với tư cách tổng bí thư đảng, chuyến đi lần trước là vào năm 2011.

Chuyến đi thăm Bắc Kinh của phái đoàn ông Nguyễn Phú Trọng lần này diễn ra vào lúc quan hệ Việt-Trung xuống đến mức thấp nhất từ nhiều năm qua sau vụ Trung Quốc vào tháng 5 năm ngoái cho đặt giàn khoan Hải Dương 981 ở khu vực quần đảo Hoàng Sa.

Vụ này không chỉ khiến căng thẳng gia tăng cao độ trên Biển Đông, dẫn đến những vụ va chạm trên biển giữa hai bên, mà còn làm dấy lên nhiều cuộc biểu tình chống Trung Quốc ở Việt Nam, mà một số đã biến thành bạo động, khiến ít nhất 4 công dân Trung Quốc thiệt mạng.

Đến tháng 7, Bắc Kinh rút giàn khoan đi, nhưng nói rõ đó là do họ đã hoàn tất việc khoan thăm dò, chứ không phải là do bị chỉ trích. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nêu lý do của việc rút giàn khoan là vì mùa bão sắp đến trên Biển Đông. Về phía Hà Nội thì cho rằng chính là « đấu tranh ngoại giao » của Việt Nam đã buộc Bắc Kinh rút giàn khoan đi.

Nhưng Biển Đông vẫn tiếp tục khuấy động quan hệ Việt – Trung, vì Hà Nội đã phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc đang bồi đắp các đảo trên Biển Đông, cho rằng hành động đó vi phạm chủ quyền Việt Nam và đe dọa hòa bình khu vực cũng như giao thông hàng hải quốc tế.

Theo báo chí chính thức, chuyến viếng thăm Trung Quốc lần này của tổng bí thư Đảng là nhằm « đặc biệt tạo điều kiện thuận lợi để tiếp tục giải quyết các vấn đề tồn tại giữa hai nước », hàm ý là hai bên sẽ bàn về vấn đề tranh chấp chủ quyền Biển Đông, được xem là « vấn đề lịch sử phức tạp nhất, lớn nhất còn tồn đọng trong quan hệ giữa hai nước ».

Tuy nhiên, theo nhận định của hãng tin AP hôm nay, vụ giàn khoan đã cho thấy là, đối phó với láng giềng khổng lồ phương Bắc, Việt Nam không có nhiều phương án để chọn lựa. Từ lâu, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn được cho là bị phân chia thành hai phe : phe chủ trương đường lối cứng rắn với Bắc Kinh, ủng hộ việc thắt chặt quan hệ với Hoa Kỳ và các đồng minh của Mỹ, và phe chủ trương đạt một thỏa hiệp với đồng minh ý thức hệ Trung Quốc.

Sau chuyến đi Trung Quốc lần này, tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng dự trù sẽ viếng thăm Hoa Kỳ trong năm nay, nhưng chưa rõ cụ thể là vào lúc nào.